Veelgestelde vragen over de menstruatiecup

De menstruatiecup is tot 8 uur lekvrij. Toch kan het voorvallen dat je last hebt van lekkage. Vermoedelijk komt dat doordat de cup niet goed werd ingebracht of doordat je een verkeerde maat hebt.

Zit je cup wel goed?
Eenmaal je de menstruatiecup hebt ingebracht, mag je de cup in principe niet meer voelen zitten. De cup zit bij voorkeur voorbij het schaambeen en tegen de baarmoederhals. De cup ontvouwt zich zelf vanbinnen in je vagina. Het is belangrijk om na het inbrengen nog een kleine draaibeweging te maken zodat de cup licht vacuüm kan trekken. Dankzij het vacuüm vermijd je lekkage.

Beschik je over de juiste maat?
Een lekkage kan ook worden veroorzaakt door een te kleine cup. De keuze van de maat menstruatiecup hangt af van je leeftijd, van de hevigheid van je menstruatie en van het feit of je al dan niet bent bevallen.

Menstruatiecups bestaan in drie maten: small – medium – large.

Het is misschien in het begin wat zoeken welke maat het best bij je past. De keuze van de maat van de menstruatiecup hangt af van je leeftijd, van je lichaamsbouw, van de hevigheid van je menstruatie en van het feit of je al dan niet bent bevallen.

In principe heb je maar 1 menstruatiecup nodig die je cyclus na cyclus kan hergebruiken. Het voordeel van een menstruatiecup is dat je die na gebruik gewoon kan reinigen en opnieuw inbrengen.

Je bepaalt natuurlijk zelf of je het handiger vindt om meer dan 1 exemplaar in huis te halen. Je kan de menstruatiecup van Selenacare eenvoudig aankopen in de Zorgboetiek en de Zorgshop.

Elke jonge vrouw van 14 tot en met 25 jaar die is aangesloten bij Liberale Mutualiteit kan een gratis menstruatiecup aanvragen.

Deze actie kadert binnen onze taak als ziekenfonds om aan gezondheidspromotie te doen. LM vindt dat het een basisrecht is van élke vrouw om veilig en onbezorgd te kunnen menstrueren. Uit recent onderzoek van de Belgische ngo Caritas blijkt namelijk dat 1 op de 8 jonge vrouwen in Vlaanderen lijdt aan menstruatiearmoede.

Daarom lanceert de Liberale Mutualiteit (LM) een bewustzijnscampagne met ‘What the cup?!’ over het gebruik van menstruatiecups. Een cup kost amper 20 euro en gaat bijna ruim vijf jaar mee. Dat is meer ecologisch en veel goedkoper dan het gebruikelijke menstruatiemateriaal.

Daarnaast is de menstruatiecup op vandaag helaas nog te weinig gekend als menstruatieproduct. Nochtans is het zeer veilig, handig én hygiënisch. Vandaar dat we met de bewustzijnscampagne de aandacht willen vestigen op de vele voordelen ervan.

Ben je een vrouwelijke LM-lid tussen 14 en 25 jaar? Dan moet je geen menstruatiecup kopen. Het volstaat om het online formulier in te vullen om een gratis menstruatiecup van Selenacare te krijgen.

Vraag hier je gratis menstruatiecup aan.

Wie jonger dan 14 jaar of ouder dan 25 jaar is en bij de Liberale Mutualiteit is aangesloten, kan voordelig een menstruatiecup aankopen bij één van de zorgwinkels van LM. Dat kan zowel online als in de winkel. Ook als je geen lid bent van de Liberale Mutualiteit kun je de menstruatiecup bestellen. Neem hiervoor contact op met de Zorgboetiek of LM Zorgshop.

Ben je geïnteresseerd in de terugbetalingen en voordelen van LM? Wil je graag meer weten over de werking van Liberale Mutualiteit? Ben je geïnteresseerd om bij LM aan te sluiten? Laat dan geheel vrijblijvend je gegevens na via communicatie@LM.be.

Wie graag meer info of persoonlijk advies over de menstruatiecup wenst, kan hiervoor contact opnemen met de Zorgboetiek of LM Zorgshop.

Je brengt de cup het best in door hem plat te duwen of dubbel te vouwen of op te rollen. Daarvoor bestaan verschillende technieken.

1) Belangrijk is om de cup eerst te steriliseren (= 10 minuten in kokend water). Dat doe je eigenlijk best telkens bij het begin en op het einde van je menstruatie. Je hoeft aan het water niets van producten toe te voegen; zuiver water volstaat.
2) Was grondig je handen, bij voorkeur met zeep.
3) Je duwt daarna de cup plat, brengt die in en schuift die zo hoog mogelijk zolang het maar comfortabel aanvoelt. Eigenlijk vergelijkbaar met het inbrengen van een tampon.
4) Laat de cup los en draai nog lichtjes totdat de cup goed zit (=licht vacuüm getrokken).
De cup mag je eigenlijk niet voelen zitten.

Afhankelijk van het onderhoud gaat een cup gemakkelijk vijf jaar mee. Stel dat de menstruatiecup na vijf jaar nog steeds heel goed intact is en er nog steeds goed uitziet, dan kan je de cup perfect nog wat langer gebruiken. De menstruatiecup is vervaardigd van hoogwaardig medische silicone of latex, wat zeer duurzame materialen zijn.

Een menstruatiecup is van latex of medische silicone gemaakt. Je cup is aan vernieuwing toe wanneer je kleine scheurtjes in de cup vaststelt. Of wanneer je merkt dat de materie precies wat ‘afsterft’ (=stug van textuur wordt). Je kan ook steeds naar je apotheker gaan en daar advies vragen of jouw menstruatiecup aan vervanging toe is. In de meeste apotheken worden ook menstruatiecups verkocht.

Op zich kan een verkleuring geen kwaad. Het zijn voornamelijk latex cups die naar verloop van tijd een mogelijke andere kleur kunnen krijgen. Zolang de cup intact blijft en je geen klachten ondervindt door het gebruik, kan het op zich geen kwaad.

Het feit dat je denkt dat de cup te groot is, komt wellicht doordat je de cup goed voelt zitten. Een cup zit goed, wanneer je die juist niét voelt zitten. Het feit dat je de cup voelt en dat ook onaangenaam vindt, is een teken dat de cup ofwel niet de juiste maat heeft ofwel niet diep genoeg in de vagina zit. Probeer eventueel de cup wat hoger te steken.

Een cup hoeft zeker niet zo diep worden gestoken als een tampon. Een tampon wordt eigenlijk nog dieper in het lichaam ingebracht dan een menstruatiecup. Het is net als bij een tampon: als de cup goed zit (qua diepte), voel je die eigenlijk niet zitten.

Een cup zit goed, wanneer je die juist niét voelt zitten. Het feit dat je de cup voelt en dat ook onaangenaam vindt, is een teken dat de cup ofwel niet de juiste maat heeft ofwel niet diep genoeg in de vagina zit. Probeer eventueel de cup wat hoger te steken.

Ongeacht hoe diep je de cup inbrengt, kan je altijd aan het puntje van de cup. Een risico om de cup te hoog te steken (waardoor je er niet meer met je vingers zou bij kunnen), bestaat dus eigenlijk niet.

Een cup kan ook niet echt vastzitten, maar wel vacuüm trekken waardoor je het gevoel krijgt dat de cup vaster zit. Je kan het vacuüm verbreken door onderaan het puntje van de cup te duwen. Als je te hard duwt, kan wel lekkage ontstaan. Want de cup heeft zich ondertussen met bloed gevuld. Het vacuüm krijg je dus altijd los door aan de onderkant te duwen.

Je kan de menstruatiecup ’s nachts zeker gebruiken. Het tijdsbestek van acht uur is zeker veilig om de nacht te overbruggen en de cup voor het slapen te gebruiken. Ben je een echte langslaper en slaap je vaak meer dan acht uur, dan is het misschien raadzaam om de cup ’s nachts niet te gebruiken. De cup zou wel eens vol kunnen lopen en daardoor lekken.

Je kan een menstruatiecup gebruiken bij het zwemmen. De cup is volledig lekvrij.

Een menstruatiecup gebruiken vormt zeker geen probleem wanneer je een spiraaltje hebt zitten. Het is zeker veilig. Een spiraaltje heeft touwtjes in de vagina zitten om gemakkelijk te kunnen verwijderen. Wanneer je als vrouw die touwtjes van de spiraal voelt zitten en ze dus redelijk laag hangen, dan moet je wel opletten dat je de touwtjes niet gaan manipuleren of raken bij het gebruik van de cup. Je gynaecoloog kan de touwtjes van jouw spiraal wat korter knippen zodat je de menstruatiecup onbezorgd kan in- en uitbrengen.

Het licht vacuüm trekken van de menstruatiecup heeft ook geen invloed op je spiraaltje. Het is niet zo dat door het vacuüm trekken ook het spiraaltje mee naar beneden getrokken zou worden.

Hier is geen standaardantwoord voor handen omdat dit van vrouw tot vrouw afhangt. Daarenboven hangt het ook af van het moment tijdens je menstruatiecyclus: op bepaalde dagen is het bloedverlies intenser dan op andere dagen. Dat zal je dus gaandeweg zelf moeten ontdekken hoe lang jij een menstruatiecup kan gebruiken vooraleer die volloopt. Een handige tip is om voor jezelf vaste tijdstippen uit te kiezen om de cup te ledigen. Bv. tijdens de middagpauze, bij thuiskomst van het werk/de school, …

Het kan geen kwaad om eenmalig de cup te ledigen en zonder te spoelen opnieuw in te brengen. Het allerbelangrijkste is handhygiëne: zorg dat je handen vooraf goed gewassen zijn met zeep vooraleer je de cup uithaalt en terug inbrengt. Doe dit niet keer op keer: het is belangrijk om regelmatig de cup tussen het gebruik door te spoelen.

Je kan uiteraard nog een tweede cup aanschaffen en die nieuwe/verse cup inbrengen en op een later tijdstip de eerste cup spoelen wanneer wel een wastafel voor handen is.

Nogal wat jonge vrouwen hebben last van te gespannen bekkenbodemspieren. Voor sommige vrouwen kan het inbrengen van een tampon of vinger daardoor heel lastig of zelfs pijnlijk zijn. Dat kan dus ook het geval zijn bij het inbrengen van een menstruatiecup. Voor vrouwen met een te overspannen bekkenbodem is een menstruatiecup misschien niet het meest ideale menstruatiemateriaal.

Als je merkt dat je de cup na het inbrengen blijft voelen, moet je misschien toch overwegen om ander menstruatiemateriaal te kiezen. Of ga met klachten van hypertone bekkenbodemspieren te raad bij je gynaecoloog, want dit kan worden behandeld.

Dit klopt niet. TSS is een mogelijk risico bij tampongebruik. Net omdat het bloed wordt geabsorbeerd en de mogelijke bacteriën die tot TSS kunnen leiden – streptokokken – daardoor de kans kunnen krijgen om te broeden. Dat risico vergroot door het lang gebruik van dezelfde tampon (vier tot acht uur).

Doordat een menstruatiecup het bloed opvangt en niet absorbeert, wordt de kans op TSS net verlaagd. Dat lucht zou bijdragen tot TSS is vrij onrealistisch omdat lucht geen bacteriën doet groeien. In de vagina groeien normaal gezien geen bacteriën omdat er een gezonde vaginale flora aanwezig is. En de aanwezigheid van een cup vergroot de groei van bacteriën dus zeker niet.

Met gewoon water kan het absoluut geen kwaad. Het is net zoals douchen of in bad gaan; dat tast de vaginale flora niet aan. Je wast de cup tussendoor beter niet met zeep. Want zeep zou er wel eens kunnen voor zorgen dat de vaginale flora wordt aangetast.

Op zich kan het geen kwaad dat een maandverband en cup samen worden gebruikt. Alleen is de vraag waarom je dit zou doen. Is het omdat je lekjes hebt? Dan lukt het vacuüm trekken van de cup wellicht nog niet volledig. Let erop dat je goed draait na het inbrengen zodat de cup licht vacuüm kan trekken.

Ofwel heb je lekjes omdat de cup toch niet jouw juiste maatje is. Dan kies je beter voor een maatje groter. Ofwel heb je lekjes omdat de cup te vol is en je deze te lang gebruikt. Verander regelmatig en spoel de cup goed uit.

De meeste menstruatiecups zijn vervaardigd uit latex of medische silicone. De kans op allergie is door het gebruik van deze materialen eigenlijk zeer klein.
Wie een latexallergie heeft, kijkt best om een cup uit medische silicone aan te schaffen.

De gratis menstruatiecup die de Liberale Mutualiteit heeft uitgedeeld is vegan, anti-allergeen, latex- en geurvrij (= geen parfums). Daardoor is de kans op een allergie voor dat type cup echt wel heel miniem.

De cup is ontwikkeld om gedurende acht uur veilig in de vagina te zitten. Dus wanneer je de cup om 09.00 uur inbrengt, kan die eigenlijk al tot 17.00 uur inblijven. Stel dat je dit vergeet en de cup pas een uurtje later uithaalt, veroorzaakt dit zeker nog geen vergiftiging. Misschien kan je een reminder in je gsm instellen zodat je jouw cup niet vergeet uit te halen en op die manier dus mogelijke lekkage voorkomt.

Een toxic shock (vergiftiging) vanwege het gebruik van een menstruatiecup is écht wel heel zeldzaam en zien we eigenlijk niet vaak voorkomen.

De cup gaat je niet ontmaagden. Maar bij sommige vrouwen is het maagdenvlies zodanig gevormd (het maagdenvlies is bij elke vrouw anders) dat zowel door de plaatsing van een tampon of cup of door er met je vingers langs te zitten er reeds scheurtjes aan het maagdenvlies ontstaan. Dat is uiteraard niet hetzelfde als ontmaagd worden.

Er zijn verschillende vouwingen mogelijk.

• De C-vouw: duw de cup plat en ‘rol’ de uiteinden op elkaar.
• De V-vouw: vouw de cup dubbel.
• De tamponrolvouw: rol de cup op een rolletje (zoals een tampon).